Dica Tài Khoản

Trong bối cảnh toàn cầu hóa và hội nhập kinh tế quốc tế, Việt Nam đã và đang trở thành điểm đến hấp dẫn đối với các nhà đầu tư nước ngoài. Để quản lý và thu hút vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài một cách hiệu quả, tài khoản vốn đầu tư đóng vai trò quan trọng, không chỉ giúp nhà đầu tư thực hiện các giao dịch tài chính một cách thuận tiện và minh bạch, mà còn là công cụ để chính phủ kiểm soát và điều hành dòng vốn. Tuy nhiên, việc mở và quản lý tài khoản vốn đầu tư trực tiếp tại Việt Nam đòi hỏi nhà đầu tư phải nắm rõ quy định pháp lý và các lưu ý quan trọng.

Nhà đầu tư nước ngoài thực hiện trong trường hợp đầu tư dự án không thông qua thành lập doanh nghiệp, bao gồm:

– Nhà đầu tư nước ngoài tham gia hợp đồng BCC;

– Nhà đầu tư nước ngoài trực tiếp thực hiện dự án PPP trong trường hợp không thành lập doanh nghiệp dự án (hay nhà đầu tư nước ngoài trực tiếp thực hiện dự án PPP).

Khi kết thúc hoạt động đầu tư, vốn, lợi nhuận và nguồn thu hợp pháp chuyển ra nước ngoài phải thông qua tài khoản vốn đầu tư trực tiếp

Quy định này được yêu cầu cho khoản vốn đầu tư trực tiếp khi giảm vốn đầu tư; chuyển nhượng dự án đầu tư; kết thúc, thanh lý, chấm dứt hoạt động của dự án đầu tư, hợp đồng BCC, hợp đồng PPP. Ngoại lệ chỉ áp dụng một số trường hợp được pháp luật xác định cụ thể.

Tuy nhiên, nếu doanh nghiệp có vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài phải đóng tài khoản vốn đầu tư do giải thể, phá sản, chấm dứt tồn tại của doanh nghiệp… thì được phép sử dụng tài khoản thanh toán bằng ngoại tệ và đồng Việt Nam của nhà đầu tư để thực hiện các thủ tục chuyển vốn và nguồn thu ra nước ngoài.

𝐋𝐈𝐍𝐂𝐎𝐍 𝐋𝐀𝐖 𝐅𝐈𝐑𝐌 – 𝐇𝐨̛̣𝐩 𝐭𝐚́𝐜 𝐯𝐮̛̃𝐧𝐠 𝐛𝐞̂̀𝐧

Cần phân biệt tài khoản vốn đầu tư trực tiếp và tài khoản vốn đầu tư gián tiếp

Tài khoản vốn đầu tư trực tiếp (DICA – Direct Investment Capital Account) là tài khoản thanh toán bằng ngoại tệ hoặc đồng Việt Nam, được mở nhằm mục đích thực hiện các giao dịch liên quan đến hoạt động đầu tư trực tiếp nước ngoài vào Việt Nam.

Cần phân biệt DICA với IICA – Indirect Investment Capital Account (tài khoản vốn đầu tư gián tiếp) là tài khoản thanh toán bằng đồng Việt Nam do nhà đầu tư nước ngoài mở tại ngân hàng được phép để thực hiện các giao dịch thu chi được phép liên quan đến hoạt động đầu tư gián tiếp nước ngoài tại Việt Nam.

Điểm khác biệt cơ bản giữa DICA và IICA nằm ở đối tượng mở và mục đích sử dụng tài khoản.

Doanh nghiệp có vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài thực hiện trong trường hợp đầu tư dự án thông qua thành lập doanh nghiệp, nếu:

– Doanh nghiệp được thành lập theo hình thức đầu tư thành lập tổ chức kinh tế, trong đó có nhà đầu tư nước ngoài sở hữu vốn thuộc trường hợp phải thực hiện thủ tục cấp Giấy chứng nhận đăng ký đầu tư;

– Doanh nghiệp có nhà đầu tư nước ngoài sở hữu từ 51% vốn điều lệ trở lên do nhà đầu tư nước ngoài góp vốn, mua cổ phần, phần vốn góp hoặc tổ chức lại doanh nghiệp, mà không thuộc trường hợp cấp Giấy chứng nhận đăng ký đầu tư;

– Doanh nghiệp dự án do nhà đầu tư nước ngoài thành lập để thực hiện dự án PPP – Public Private Partnership (đầu tư theo hình thức đối tác công tư) theo quy định của pháp luật về đầu tư.

Giao dịch chuyển nhượng vốn đầu tư và dự án đầu tư cũng phải được thực hiện thông qua tài khoản vốn đầu tư trực tiếp

Việc thanh toán giá trị chuyển nhượng cổ phần, phần vốn góp tại doanh nghiệp có vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài thông qua tài khoản vốn đầu tư trực tiếp là bắt buộc đối với trường hợp chuyển nhượng giữa nhà đầu tư là người không cư trú và nhà đầu tư là người cư trú. Đối với giao dịch giữa các nhà đầu tư là người không cư trú hoặc giữa các nhà đầu tư là người cư trú, không thực hiện thông qua tài khoản này.

Việc thanh toán giá trị chuyển nhượng dự án đầu tư theo hợp đồng BCC, giữa các nhà đầu tư trực tiếp thực hiện dự án PPP, bắt buộc thông qua tài khoản vốn đầu tư trực tiếp đối với giao dịch sau:

– Giữa các nhà đầu tư là người không cư trú hoặc giữa nhà đầu tư là người không cư trú và nhà đầu tư là người cư trú trong hợp đồng BCC;

– Giữa các nhà đầu tư là người không cư trú hoặc giữa nhà đầu tư là người không cư trú và nhà đầu tư là người cư trú trực tiếp thực hiện dự án PPP.

Tài khoản vốn đầu tư trực tiếp được mở bởi doanh nghiệp có vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài hoặc nhà đầu tư nước ngoài, tùy từng trường hợp

Phụ thuộc vào hình thức đầu tư, đối tượng mở và sử dụng tài khoản vốn đầu tư trực tiếp có thể được xác định như sau:

Tài khoản vốn đầu tư trực tiếp được mở và sử dụng căn cứ văn bản cấp phép của cơ quan nhà nước có thẩm quyền

Tài khoản vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài thông thường có thể được mở sau khi hoàn thành thủ tục pháp lý đầu tư quy định.

Đồng thời, việc góp vốn của nhà đầu tư phải phù hợp với mức vốn góp được phê duyệt tại Giấy chứng nhận đăng ký đầu tư, Giấy phép thành lập và hoạt động theo quy định của pháp luật chuyên ngành (đối với doanh nghiệp có vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài thành lập và hoạt động theo pháp luật chuyên ngành), Thông báo về việc đáp ứng điều kiện góp vốn, mua cổ phần, mua lại phần vốn góp của nhà đầu tư nước ngoài, hợp đồng PPP đã ký kết với cơ quan nhà nước có thẩm quyền, tài liệu khác chứng minh việc góp vốn của nhà đầu tư nước ngoài phù hợp với quy định của pháp luật.

Tuy nhiên, thời điểm trước khi đạt được phê duyệt pháp lý, nhà đầu tư nước ngoài vẫn có thể chuyển tiền vào Việt Nam phục vụ hoạt động chuẩn bị đầu tư. Khoản tiền đầu tư này được chuyển từ nước ngoài hoặc từ tài khoản thanh toán bằng ngoại tệ, đồng Việt Nam của nhà đầu tư nước ngoài đó mở tại ngân hàng được phép tại Việt Nam để thanh toán các chi phí hợp pháp cho giai đoạn thực hiện hoạt động chuẩn bị đầu tư tại Việt Nam.

Bắt buộc mở tài khoản vốn đầu tư trực tiếp để thực hiện các giao dịch thu, chi liên quan đến hoạt động đầu tư trực tiếp nước ngoài vào Việt Nam

Việc góp vốn đầu tư bằng tiền của nhà đầu tư nước ngoài, nhà đầu tư Việt Nam trong trường hợp quy định phải được thực hiện thông qua hình thức chuyển khoản theo nguyên tắc sau:

– Tương ứng với loại ngoại tệ thực hiện góp vốn đầu tư, chỉ được mở 01 (một) tài khoản vốn đầu tư trực tiếp bằng loại ngoại tệ đó tại 01 (một) ngân hàng. Việc mở tài khoản vốn đầu tư trực tiếp bằng ngoại tệ là bắt buộc.

– Trường hợp thực hiện đầu tư bằng đồng Việt Nam, 01 (một) tài khoản vốn đầu tư trực tiếp bằng đồng Việt Nam có thể được mở tại ngân hàng đã mở tài khoản vốn đầu tư trực tiếp bằng ngoại tệ.

– Trường hợp nhà đầu tư nước ngoài tham gia nhiều hợp đồng BCC hoặc trực tiếp thực hiện nhiều dự án PPP, nhà đầu tư nước ngoài phải mở tài khoản vốn đầu tư trực tiếp riêng biệt tương ứng với mỗi hợp đồng BCC, dự án PPP.

– Đối với giao dịch vay nước ngoài, nếu đồng tiền đi vay không tương ứng với đồng tiền đã mở tài khoản vốn đầu tư trực tiếp, có thể mở thêm tài khoản vay, trả nợ nước ngoài bằng loại đồng tiền đi vay tại ngân hàng nơi đã mở tài khoản vốn đầu tư trực tiếp với mục đích thực hiện các giao dịch liên quan đến khoản vay.

Lưu ý: tài khoản vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài phải được mở tại ngân hàng được phép theo quy định.